In 2015 startte het project Dyslexie in Transitie, dat later Preventieve Dyslexiezorg werd. Een project om dyslexiezorg preventiever, integraler en beheersbaarder qua kosten te maken. Kern van de aanpak: een nauwe samenwerking tussen school én ouders én zorg én gemeente. In de afgelopen zeven jaar hebben alle scholen van Kindante en andere schoolbesturen in de Westelijke Mijnstreek Preventieve Dyslexiezorg omarmt. In 2023 loopt het project af en gaan scholen zelf verder aan de slag. We blikken terug én vooruit met dr. Ria Kleijnen, grondlegger van Dyslexie in Transitie, met Elles Tummers, dyslexiespecialist Amacura en Amy Notermans, dyslexiebehandelaar Synthese, tevens de coördinatoren van Preventieve Dyslexiezorg.
“Toen we zeven jaar geleden begonnen, was er weinig samenwerking tussen de zorgpartners en het onderwijs op het gebied van dyslexiebehandeling. We waren vooral curatief bezig; wachten tot een kind mogelijk vastgelopen was en dyslexie bleek te hebben. Het doel van het project Dyslexie in Transitie was om kinderen op een preventieve manier te helpen”, vertellen Elles en Amy.
Enthousiast
Ria Kleijnen legde contact met gemeente Sittard-Geleen; de gemeente was immers verantwoordelijk voor dyslexiezorg. Ria: “De gemeente verstrekte subsidie voor innovatieve projecten. Ik heb daarop een projectplan geschreven. Zorg en de gemeente stonden achter dit plan en wij hebben Kindante benaderd of zij ook mee wilden werken. Ook Kindante was enthousiast en door deze mooie samenwerking is Preventieve Dyslexiezorg écht op de kaart gezet.”
Voordelen
Grootste verandering die het project met zich mee bracht was dat de behandelaren nu ín de klas kwamen, in plaats van een kind een-op-een behandelen buiten de klas. “Groot voordeel is dat we meteen aandacht en advies aan de kinderen kunnen geven tijdens de instructies. We kunnen vroegtijdig signaleren. De kracht van preventieve zorg is dat we behandelen vanaf het moment dat een leerling een mogelijke risicolezer is. We beginnen dus niet pas als er al een diagnose is. De kinderen met wie we werken voldoen wel aan een aantal criteria. In zeven jaar tijd hebben we 290 kinderen uit midden groep 2 t/m groep 4 begeleid*.
Door deze preventieve aanpak werden slechts 26% van de behandelde kinderen doorverwezen naar de dyslexiezorg. 20% van de leerlingen werd verwezen naar onder andere logopedie, ergotherapie of jeugd ggz op basis van andere onderliggende problematiek. 54% van de leerlingen die deelnamen aan Preventieve Dyslexiezorg zijn niet verwezen naar de zorg. Een andere kracht van deze preventieve aanpak is dat onderwijsprofessionals meteen worden meegenomen en praktische tips krijgen. Zie het als ‘coaching on the job’. Ook de dyslexiebehandelaren hebben hun kennis en vaardigheden vergroot door de intercollegiale overleggen, casusbesprekingen, cursussen en de samenwerking met scholen.
Bouw!
Oplopend met de Preventieve Dyslexiezorg is het programma Bouw! van Lexima uitgerold op alle Kindantescholen. Het programma is een vast fundament geworden, mede door de tomeloze inzet van Marianne Beugels. “Er is echt een bewustwording gekomen bij de scholen. Alle scholen van Kindante werken met Bouw! Ze zien en ervaren de meerwaarde en hebben het geïntegreerd in hun schoolsysteem.”
Bredere kijk
Zoals een project zich kenmerkt met een begin en een einde, stopt nu Preventieve Dyslexiezorg. Het heeft een enorme opbrengst opgeleverd. Er is meer bewustwording voor preventief handelen, specialistische kennis wordt eerder meegenomen. “Het gaat om preventie in brede zin. Er wordt naar het bredere geheel gekeken. Oók bij bijvoorbeeld rekenen en gedragsproblematiek. Mooie ontwikkeling is dat scholen specialisten op bepaalde gebieden aan het opleiden zijn. Juist om preventief te gaan kijken en handelen.” Ook de gemeente Sittard-Geleen gaat zich vanaf 2023 richten op een bredere aanpak van preventie. Drie andere gemeenten (Beek, Beekdaelen en Stein) zetten de aanpak voort. Hoe dan ook: Preventieve Dyslexiezorg staat op de kaart!
*Deze kinderen kwamen uit de gemeenten Sittard-Geleen, Beek, Beekdaelen, Stein en Echt-Susteren en van de schoolbesturen Kindante, Triade, Movare, Innovo en Pallas.
Workshops
Ter afsluiting van het project in de gemeente Sittard-Geleen, organiseerden Synthese en Amacura voor alle scholen uit deze gemeente een aantal workshops voor leraren van de groepen 1 t/m 4, Intern Begeleiders en leesspecialisten. Elles en Amy: “We zijn er best trots op dat 80% van de scholen heeft deelgenomen aan deze workshops. Er waren drie workshopmiddagen met zes verschillende workshops, intercollegiaal gegeven door dyslexiebehandelaren en -specialisten van Synthese en Amacura. Ook hier was goed te zien hoe de samenwerking tussen beide organisaties is gegroeid. Doel was om de onderwijsprofessional op interactieve wijze kennis mee te geven en in te haken op hulpvragen waar ze direct mee aan de slag kunnen. Dat doel is geslaagd; uit de evaluatie bleek dat mensen het waardevol vonden, bruikbare tips hebben gekregen die ze de dag erna direct in konden zetten in de groep.”
Boek
“Preventieve Dyslexiezorg- Eerder, beter en kosteneffectiever”
Dr. Ria Kleijnen legde de werkwijze van Preventieve Dyslexiezorg in een handboek vast. Een boek, waar theorie en praktijk beschreven zijn. Benieuwd naar dit boek? Voor het bestellen van het boek of gratis downloaden zie deze link:
https://dyslexiecentraal.nl/doen/materialen/preventieve-dyslexiezorg
